De Peel op twee fronten in de race: voor F-35 en dirtstrip

Omdat de veiligheidssituatie in de wereld snel verslechtert, wil Defensie meer dan ooit in staat te zijn het Nederlands grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen. Daarvoor is op alle fronten meer ruimte in Nederland nodig. Het slapende vliegveld De Peel bij Vredepeel is (en blijft) nadrukkelijk in beeld voor de stationering van F-35-jachtvliegtuigen. Tevens zou een zogenaamde dirtstrip aangelegd kunnen worden.

Door Henk Baltussen 

Voordat die extra benodigde ruimte in kaart werd gebracht via het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD), was Defensie al volop bezig om De Peel te heropenen. Daar was al het nodige voor op de rails gezet. Honderden zienswijzen op de plannen werden beoordeeld en er vonden al proefvluchten met de F-35 boven Venray en omliggende gemeenten plaats. Vanwege het NPRD trapte Defensie op de rem.  Na de ministerraad van afgelopen vrijdag is de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD) over het NPRD ter inzage gelegd. Daarin staat onder andere dat De Peel nadrukkelijk in beeld blijft als vliegbasis voor de F-35. De Tweede Kamer is hierover vrijdag per brief geïnformeerd.

F-35
Eerder zocht Defensie extra ruimte voor de F-35 in de vorm van 1800 sorties (een start en een landing is een sortie) door De Peel te heropenen. In de nieuwste notitie is er sprake van 2300 extra sorties die Defensie extra nodig heeft in Nederland. Vijfhonderd meer dus dan aanvankelijk was berekend.  Nu zijn er in totaal 5200 sorties vergund, verdeeld over Volkel (2000), Leeuwarden (2700) en 500 over overige vliegvelden. Defensie wil dus naar 7500 sorties jaarlijks. Mocht in de nieuwe plannen De Peel als enige overblijven om die 2300 sorties op te vangen, dan betekent dat de omwonenden nog meer overlast staat te wachten dan eerder bekend was.

Dirtstrip
Ook behoort De Peel naast Militair Luchtvaartterrein Deelen en vliegveld Gilze Rijen tot de kanshebber voor een dirtstrip. In Nederland is geen dirtstrip, een onverharde, smalle en korte landingsbaan, aanwezig. Zo’n strip is bedoeld voor transportvliegtuigen van Defensie, dat een vliegveld zoekt voor 24 vliegbewegingen gemiddeld per maand over een periode van tien maanden. Tevens is de regio in beeld als uitbreiding van het huidige laagvlieggebied voor helikopters, zuidelijk van Venray.

Jan Houba, lid van COVM vliegbasis De Peel namens de inwoners van Venray, zei nog geen uitgebreide reactie op de plannen te kunnen geven. “Ik heb nog niet alles kunnen bestuderen. Donderdag (20 december, red.) is er een info-bijeenkomst in Vredepeel. Daar ga ik eerst maar eens luisteren. Wat me al wel opvalt is de dirtstrip. Dat is nieuw voor De Peel en zou een extra belasting kunnen betekenen. Daarnaast viel mij op dat de eerder gesloten luchtvaartterreinen Twente, Soesterberg en Valkenburg, in tegenstelling tot De Peel, niet als mogelijkheden voor de F-35 worden genoemd.”

Grote impact
De provincie Limburg ziet een mogelijke reactivering van vliegbasis De Peel in Vredepeel niet zitten. Dat liet gedeputeerde Michael Theuns (CDA) ook al aan Provinciale Staten weten. De plannen hebben ‘grote impact op de leefbaarheid van een groot gebied in Limburg en Noord-Brabant’, zo liet GS vorige week weten. ‘Ze raken ook de waarde van bestaande woningen en de ontwikkelingsmogelijkheden voor nieuwe woningen. Er is sprake van een verstorend effect op de natuur, waterbeheer en economie. Er zal ook impact zijn op de stikstofuitstoot. Agrarische bedrijven vrezen in de knel te komen’.

Burgemeester Michiel Uitdehaag, tevens woordvoerder namens de omliggende gemeenten van De Peel, is duidelijk. “Wij zijn en blijven van mening dat ook deze nieuwe plannen een onacceptabele impact hebben op de leefbaarheid, gezondheid, woningbouw, energietransitie, water, bodemherstel, natuur en economie van onze regio. Daarom gaan wij de NRD kritisch bestuderen en bereiden wij, samen met de betrokken gemeenten, een zienswijze voor. We staan hierbij in contact met de provincies Noord-Brabant en Limburg en met de programmagroep NOVEX de Peel. Ook de GGD Noord-Limburg en GGD Hart voor Brabant ondersteunen ons bij het opstellen van een zienswijze. Vanzelfsprekend staan wij in nauw contact met de verschillende actieve werkgroepen die zich voor het belang van de inwoners inzetten tegen een mogelijke heropening van de vliegbasis.”

Zienswijzen 
Iedereen, ook gemeenten, kunnen van maandag 18 december 2023 tot en met maandag 12 februari 2024 een zienswijze indienen op de Notitie Reikwijdte en Detailniveau. In deze periode is het volledige document in te zien op www.defensie.nl/ruimtevoordefensie. Reageren kan digitaal via het formulier op www.defensie.nl/ruimtevoordefensie. Ook een reactie per brief sturen is mogelijk. Die kan worden gestuurd naar: Directie Materieel, Vastgoed, Leefomgeving en Duurzaamheid Ministerie van Defensie, o.v.v. Nationaal Programma Ruimte voor Defensie, Postbus 20701, 2500 ES Den Haag. Iedereen krijgt een ontvangstbevestiging.

Na sluiting van de termijn worden alle reacties beoordeeld en verwerkt in een speciale nota met antwoorden. Die worden door de minister van Defensie betrokken bij de reacties en het advies van de Commissie voor de milieueffectrapportage bij het opstellen van het plan-m.e.r. Dit om het milieubelang van de plannen onderdeel te laten zijn in besluitvorming en de NPRD. Defensie wil in de tweede helft van 2024 een tussenbalans geven over de voortgang van het proces.

(Bron: Peel en Maas, donderdag 21 december 2023) 

NB: Ook het college van de gemeente Land van Cuijk vindt de mogelijke heropening van Luchthaven De Peel een ongewenste ontwikkeling: Militaire Luchthavens | Gemeente Land van Cuijk